Stel je voor: je bent op vakantie geweest met de trein. Comfortabel en lekker milieubewust. Na een fijne vakantie sta je met je tas vol souvenirs te wachten op de trein naar huis. En dan hoor je het omroepbericht: de trein is defect en zal helaas niet rijden. Wat nu?
Als internationale reiziger sta je er niet alleen voor in geval van pech. Of je nu reist met bus, trein, boot of vliegtuig. Waar je als treinreiziger recht op hebt, is vastgelegd in gloednieuwe Europese regelgeving die per 7 juni 2023 is ingegaan. Het gaat om Europese verordening nummer 2021/782: dit kan handig zijn om te weten mocht het nodig zijn achteraf een klacht in te dienen of om compensatie te vragen. Als je reist met ander vervoer dan de trein, is het verordening nummer 1371/2007/EG dat je moet noteren.
Wanneer je met de auto op reis gaat, stap je in voor de voordeur en uit op je bestemming. Los van de stress van een lange rit op de drukke weg, is dit maar al te simpel. Met andere vervoersmiddelen is het iets ingewikkelder. Want misschien reis je bijvoorbeeld met een trein van Eurostar naar Parijs en daarna verder met een trein van de SNCF. Dan krijg je twee tickets toegestuurd en is je reis niet “doorgaand”. Dat betekent dat wanneer je door vertraging van Eurostar de trein van SNCF mist, je alleen geld terug kan krijgen van het ticket van de vertraagde trein. De trein van je andere ticket vertrok tenslotte op tijd, alleen zonder jou aan boord. Je gemiste aansluiting is dan letterlijk jouw probleem. Treinbedrijven moeten je bij de verkoop informeren of je reis wel of niet doorgaand is, oftewel of dat je één ticket gaat krijgen of meerdere. Treinreizen naar Duitsland zijn altijd doorgaand. Bij een bestemming met een niet-doorgaande reis is het dus verstandig om voor een flinke overstaptijd te zorgen om vertragingen te kunnen opvangen. Gaat het toch mis? Vraag dan altijd het vervoerbedrijf om een oplossing. Uit coulance mag je vaak alsnog met de volgende trein mee.
Als de bus of trein niet rijdt of een hele grote vertraging heeft, moet de vervoerder je verder helpen. Bij de trein geldt een vertraging van minimaal een uur voordat je rechten ingaan. Bij de bus is dit twee uur. Bij de boot is het 90 minuten en bij het vliegtuig 5 uur. Dit geldt niet bij overmacht zoals bijvoorbeeld extreme weersomstandigheden. Vluchten mogen tot twee weken vooraf door het vliegbedrijf nog geannuleerd worden.
Waar heb je dan recht op als je door vertraging wordt verrast? Bij bovengenoemde vertragingen mag je de volgende keuze maken:
Het zou dus kunnen dat je in een andere trein of bus stapt dan eigenlijk gepland. In dit geval adviseren we je bij de vervoerder te vragen om op je kaartje aan te tekenen dat je trein of bus was opgeheven. Ook moeten zij, voor zover nodig, het kaartje geldig maken voor de nieuwe reisroute. Dit voorkomt vragen van medewerkers in de volgende trein of bus. Als je bijvoorbeeld in Keulen de Eurocity naar Basel mist, mag je zonder toeslag te betalen de daaropvolgende ICE nemen. De regeling geldt ook voor treinkaartjes met “treinbinding” (alleen geldig in een bepaalde trein), zoals die er veel zijn in Frankrijk en Duitsland. De oorzaak van de gemiste aansluiting of de treinuitval mag uiteraard niet de schuld van de reiziger zijn. Als je door eigen schuld te laat op het station verschijnt, heb je deze rechten niet.
Het kan zijn dat er helemaal geen plaats is in de volgende bus. Of dat juist de laatste trein is uitgevallen. In dat geval sta je dus langer vast op je vakantiebestemming. Maar ook dan heb je recht op hulp. De vervoerder moet alternatief vervoer aanbieden of een overnachting. Zo’n overnachting kan wel vele vormen hebben. Zo zagen wij vorige zomer dat reizigers gestrand raakten in Parijs toen de trein kapot ging: zij kregen toen een overnachting in de trein aangeboden. Een hotel vinden in Parijs voor honderden gestrande reizigers zal hartje zomer geen eenvoudige opgave zijn. Alternatief vervoer kan bijvoorbeeld ook een taxi zijn. Vraag hier altijd om bij de vervoerder en regel het niet zomaar zelf want dan krijg je wellicht niet je geld terug. Een uitzondering geldt hier voor de trein: hier moet binnen 100 minuten na het probleem een oplossing zijn aangeboden. Zo niet, dan mag je dit zelf regelen en is het treinbedrijf verplicht de kosten later aan jou terug te betalen.
Bij grote vertragingen heb je naast deze hulp ook recht op een (gedeeltelijke) terugbetaling van je ticket. Bij de trein is dit 25% van het aankoopbedrag vanaf een uur vertraging en 50% bij twee uur vertraging. Dit is aan te vragen via de website van de treinvervoerder. Je kunt een tegoedbon krijgen, maar mag ook vragen om geld terug. Hetzelfde geldt voor de boot. Bij de bus geldt dat je echt een klacht zal moeten indienen om een deel van je geld terug te krijgen, je zult dan minimaal twee uur vertraging moeten hebben. Bij vluchten hangt het niet alleen af van de vertraging maar ook van de afstand van de vlucht waar je recht op hebt.
Je hebt recht op goede informatie. Sta je erg lang te wachten, dan heb je recht op eten en drinken. Heel duidelijk zijn deze regels niet, officieel moet het “in verhouding” zijn met de vertraging. Dus sta je urenlang op een station vast, dan mag je wel wat eten en drinken verwachten.
Heb je het gevoel dat je niet hebt gekregen waar je recht op hebt? Kost het veel moeite om compensatie te krijgen? Dien altijd een klacht in. Meld jezelf ook bij Rover, deze reizigersvereniging houdt graag de vinger aan de pols en kan helpen wanneer het niet naar wens verloopt. Gelukkig verlopen de meeste reizen gewoon prettig en zonder problemen. Wij wensen je alvast een goede reis!